پاسخ:
حجت الاسلام و المسلمین جاودان فرمودند: سلام علیکم و رحمة الله ،معلوم نیست مقصود شما چیست ؟ در مورد آیه می دانید و دیده اید که چندین قول است.
1) رویا در اینجا به معنای خواب نیست بلکه مشاهدۀ واقعی است و اشاره به داستان معراج است که در اول سوره آمده و قران کریم طبق این تفسیر می خواهد بگوید که داستان معراج یک امتحان برای مردم بود.
2) از ابن عباس نقل شده که رویا اشاره به خوابی است که پیامبر در سال هفتم از هجرت دید که در آن از پیروزی بر قریش و رفتن به مکه و خانه خدا خبر داده شده بود و چون ظاهرا تأخیر افتاد باعث یک امتحان برای افراد ضعیف الایمان شد.
3) این خواب مربوط به بنی امیه است که شما نقل کرده اید . پس در آیه سه احتمال است نه یک احتمال - اگر بگوئیم سوره مکی است و وجه دوم و سوم ممکن است مشکل پیدا کند اما ممکن است جواب داده شود که سوره اگر مکی است ممکن یک آیه یا چند آیۀ آن مدنی باشد و باین فرض مشکل حل خواهد شد.
روایات منقول در تفسیر عیاشی همه از نظر سند مشکل دارند باین معنا که نسخۀ خطی که از این تفسیر بدست ما رسیده بخشی از سندها را حذف کرده است . تفسیر برهان نیز چون متاخر است همان روایات گذشتگان از جمله عیاشی را می آورد و چیز تازه ای ندارد. و قاعدة این است که روایات ذیل آیات را بایستی با متن آیات تطبیق کنیم اگر مشکلی نداشت قبول می کنیم و وقتی مشکل داشت دیگر قبول آن لازم نیست. همه مفسرانی که دیدیم چه سنی و چه شیعه همین نظرات و احتمالات سه گانه را گفته اند و مشکل را هم اشاره دارند - در هر صورت شما تفسر المیزان را ببینید و در آن تحقیق مسئله آمده اند.