پاسخ به سوال در مورد مسائل روایی
سوال:
سلام علیکم! در احادیثی که راجع به ثواب اعمال است گاها انسان با احادیثی مواجه می شود که برای یک عمل بسیار کوچک و اندک که شاید حداکثر یکی دو ساعت وقت از انسان بگیرد ثوابهائی نقل شده که آنچنان عجیب و زیاد است که انسان نمی تواند آنها را باور کند. مثلا در احادیث اعمال خاص برخی شبها که مثلا می فرمایند هر کس در این شب(مانند شب اول رجب یا لیلة الرغائب) فلان اعمال را انجام دهد گناهی از او نمی ماند مگر اینکه آمرزیده شود هر چند به تعداد قطرات باران های باریده شده باشد یا تعبیرات مشابه. خوب فهم صحیح از این روایات چیست!؟ یعنی اگر کسی عمری گناه کند بعد یکبار در عمرش فلان اعمال را بجا بیاورد همگی بخشیده خواهد شد1؟

پاسخ:
حجت الاسلام و المسلمین جاودان فرمودند:سلام علیکم و رحمة الله، غیرمتخصص نباید به روایات مراجعه کرده و نتیجه بگیرد. روایت من جلس بین الاذان و الاقامه سند درستی ندارد. در کتاب من لایحضره الفقیه بدون سند نقل شده و در کافی سندش ضعیف یعنی مرسله است و در محاسن هم سند روایت اعتبار ندارد- بنابراین چیزی بر آن نمی توان بار کرد و نمی توان یک عقیده براساس آن تشکیل داد.
در روایت انا انزلناه فی لیله القدر در کافی نقل شده و سند مرسله است.
1)پس در مرحله اول اینگونه سند معتبری نداردکه ما به آنها بتوانیم اعتماد کنیم و براساس آن اشکال طرح کنیم.
2)معمولاً اینگونه احادیث می گویند اگر کسی اینکار را بطور مداوم عمل کند نه یکبار و دوبار
3)یک حرف اساسی داریم که زیربنای همه کارهای ماست و آن اینکه خدای متعال عمل را از شخص متقی قبول می کند. پس یک سوره انا انزلناه تنها نیست بلکه عمری به تقوی عمل کردن هم لازم دارد که انصاف خواهید داد که کاری سهلی نیست. این شرط اساسی ترین شرط قبولی عمل و معمولاً مغفول مانده است.
4)این گونه احادیث که بسیار زیادند و نمی توان همه آنها را انکار کرد اشاره به مقتضی دارد و مقتضی عامل بوجود آورنده است مثل موتور یک ماشین عمل می کند و البته اگر مانعی نباشد می تواند عمل کند یک ماشین در برابر یک کوه روشن می کند و فشار بر پدال گاز می دهد اما از کوه نمی تواند عبور کند. مانع مثل گناه نمی گذارد که کار پیش برود. این هم مسئله بسیار مهمی است که شما از آن غفلت داشته اید. پس اگر ثواب گفته شد معنایش قطعیت نیست و شرایط دارد.
5)این گونه احادیث بسیاری از اوقات اوج را در نظر دارد نه اینکه همه کسانی که این عمل را بکنند چنین بهره هائی دارند بلکه این بالاترین مرحله ای است که ممکن است آدم به آنجا برسد که هرچه شرایط دیگر مثل رفع مانع و تقوا بیشتر باشد دسترسی به بهره ها بیشتر خواهد شد.
ارتباط با ما
[کد امنیتی جدید]
چندرسانه‌ای