سلام
1- پیامبر برای رسیدن به مقام نبوت آزمایش می شود؟ مقام امامت چطور؟ آیا مقام عصمت نبی و امام اکتسابی است؟

حجت الاسلام والمسلمين جاودان فرمودند:
پیامبران به صورت موهبت به مقام نبوت و رسالت می رسند(الله اعلم حیث یجعل رسالته)انعام/124-که این بخش از آیه شریفه در واقع جواب صدر آیه  است که مشرکان،هنگامی که آیه ای از جانب خداوند برای آنها می آید می گویند ما ایمان نمی آوریم مگر وقتی که مثل آنچه بر پیامبران نازل شده بر ما هم نازل شود ! خداوند در جواب می فرماید: خدا بهتر می داند که در چه جایگاهی رسالت خویش را قرار دهد.این آیه نظیری در قرآن کریم دارد.مشرکان می گویند : (لولا نزل هذا القرءان علی رجل من القریتین عظیم) زخرف/31- چرا این قرآن بر دو مرد بزرگ از دو شهر مکه و طائف نازل نشده است و قرآن در جواب این سوال واعتراض می فرماید:(اهم یقسمون رحمت ربک نحن قسمنا بینهم معیشتهم فی الحیوه الدنیا و رفعنا بعضهم فوق بعض...)زخرف/32- آیا اینان رحمت پروردگار تو را تقسیم می کنند، ما معیشت آنها را در حیات دنیا در میانشان تقسیم کردیم و بعضی را بر بعضی برتری دادیم.
خداوند بر این اساس در تقسیم رحمت - در اینجا رحمت نبوت و رسالت - کسانی را برتری بخشیده است و در آیات دیگری نبوت و رسالت به فضل خود تعبیر شد(آل عمران/73و74)و فضل خدا در بینش قرآن به هر کس که بخواهد خواهد رسید(جمعه/4)،و بر اساس آیه(انعام/24)این ترجیح بر اصل حکمت و علم استوار بوده است.
بنابراین نبوت و رسالت تنها بر اساس انتخاب الهی بوده و مقدمه ای جز لیاقت شخص نبی و رسول ندارد، چنانکه در نبوت عیسی مسیح علیه السلام(مریم/30) و یحیی بن زکریا(مریم/13) اتفاق افتاده است.
اما مسئله امامت : ما تنها در داستان امامت ابراهیم آن امتحانات بزرگ را می شناسیم و ایشان بعد از امتحانات مختلف و از همه مهمتر جریان ذبح فرزند بزرگ،یعنی اسماعیل به خطاب انی جاعلک للناس اماما،مخاطب می شوند. البته امامتی که ایشان بدان مفتخر شده است امامت مطلقه است که تا امروز و حتی تا قیامت ادامه دارد. فرزند ایشان اسحاق و نواده شان یعقوب نیز امامت یافته است، اما آیا بعد از امتحانات!؟ نمی دانیم ، ونیز در مورد ائمه دوازده گانه در اسلام شیعه معتقد است که آنها از بدو تولد امامت داشته اند البته تا پدر و برادر بزرگتر بود امام صامت بوده اند و نیز می دانیم گاه امام در نه سالگی امامت ناطقه یافته است چنانکه در مورد حضرت جواد علیه السلام اتفاق افتاده است . پس اینجا هم مقدمهء امتحان وجود نداشته است.
در مورد عصمت نیز همین مسئله قابل طرح است. عصمت نیز چیزی جز موهبت نیست . شیخ مفید رضوان الله علیه میفرماید:(العصمة من الله تعالی لحججه هی التوفیق و اللطف و الاعتصام بها عن الذنوب و الغلط فی دین الله تعالی)تصحیح الاعتقاد/128 : عصمت توفیق و لطف الهی است که بخاطر آن حجت خدا از گناه و اشتباه در دین محفوظ می ماند.