با عرض سلام خدمت استاد جاودان.در حدیثی که درخود سایت حضرتعالی هم درج شده آمده:

قال رسول الله صلي الله عليه وآله : مَن قارَف ذنباً فقد فارَقه عَقلٌ لا يرجع اليه اَبداً

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمودند : كسي كه با گناه همراه شود پس به تحقيق جدا ميشود بخشي از عقل او در حالي كه هرگز بسوي او باز نمي گردد

اگر اینگونه است که باتوبه هم عقل انسان بازنمیگردد پس عقل امثال ما تاکنون به صفر حتی منفی رسیده است.این حدیث را چطور میتوان توجیه و تفسیر کرد؟ باتشکر

حجت الاسلام و المسلمین جاودان فرمودند:

سلام علیکم و رحمة الله، مقصود از این عقل، عقل عملی است. هر عمل خوب یک کار عقلی است و با عمل خوب وزن خوبی آدم بالا میرود یعنی بر عقل او افزوده میشود، و اگر کار بیهوده بکند یا خلاف و گناه بکند در حالی که در این لحظه و ساعت میتوانست کار صحیح یعنی عقلانی بکند مقداری از کسب عقل را از دست میدهد که وقتی این کسب از دست رفت دیگر جبران آن ممکن نیست.

توبه خود یک کار خوب و عقلانی است و با توبه به عقل آدم افزوده میشود. اما نمیتواند آن ساعتی که در گناه یعنی بی عقلی مصرف کرده جایگزین کند.

مگر اینکه توبه ای بکند که گناهان را تبدیل به حسنات می کند. قرآن میفرماید:
الا من تاب و آمن و عمل عملا صالحا فاولئک یبدّل اللهُ سیئاتهم حسنات  (سوره فرقان/ آیه70)